Ukrayna savaşı dolayısıyla yaptırımlarla karşı karşıya kalan Rusya’daki petrol şirketlerinin, Çin, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki (BAE) bankaların ABD’nin ikincil yaptırımları karşısında ‘daha temkinli’ olmaya başlamasıyla ham petrol ve yakıt ödemelerini almak için aylarca beklemek durumunda kaldığı iddia edildi.
Reuters haber ajansının sekiz bankacılık ve ticaret kaynağına dayandırdığı haberine göre, Çin, BAE ve Türkiye’deki bankalar, son haftalarda yaptırımlara uyum gerekliliklerini artırma yoluna gitti; bu da Moskova’ya para transferlerinde gecikmelere, hatta retlere yol açtı. Buna göre, ABD’nin ikincil yaptırımları karşısında temkinli davranmaya çalışan bankalar, müşterilerinden, ABD’nin Özel Belirlenmiş Vatandaşlar (SDN) listesinde yer alan kişi ya da kurumların sözleşmelerde dahlinin olmadığı ya da bir ödemenin yararlanıcısı olmadığı yönünde yazılı garantiler ibraz etmesini talep etmeye başladı.
‘ZİRAAT BANKASI VE VAKIFBANK ÖDEMELERİ İŞLEME ALIYOR AMA…’
İsimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynakların verdiği bilgilere dayandırılan haberde, BAE’de First Abu Dhabi Bank (FAB) ve Dubai İslamic Bank (DIB) isimli bankaların Rus mallarının ticaretiyle bağlantılı pek çok hesabı askıya aldığını aktardı. BAE’deki Mashreq bankası, Türkiye’deki Ziraat Bankası ve Vakıfbank ve Çin’in ICBC ve Bank of China bankaları halen ödemeleri işlese de bu işlemler haftalar, hatta aylar sürebiliyor.
Mashreq bankası Reuters’ın yorum talebini reddederken, BAE’deki FAB ve DIB bankaları, Ziraat Bankası ve Vakıfbank ile Çin’deki bahsi geçen iki banka yorum talebine yanıt vermedi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Çin’deki bankalardın ödemeleri yavaşlattığı yönündeki haberlere ilişkin soruya verdiği yanıtta, ödeme problemlerinin olduğunu kabul etmişti. Günlük basın toplantısında soruları yanıtlayan Dmitriy Peskov, “Elbette ABD ve Avrupa Birliği’nin Çin Halk Cumhuriyeti üzerindeki eşi görülmemiş baskısı devam ediyor. Bu tabii ki belirli sorunlar yaratıyor ancak (Çin ile) ticari ve ekonomik ilişkilerimizin daha fazla gelişmesine bir engel teşkil etmiyor” açıklamasında bulunmuştu.
ABD’NİN YAYINLADIĞI KARARNAME SONRASI ‘SORUNLAR GERİ DÖNDÜ’
Rusya petrolüyle ilgili ticari işlemler, uygulanan 60 dolar fiyat sınırını aşmadığı sürece Batı’nın uyguladığı yaptırımlar kapsamında ‘yasa dışı’ kabul edilmiyor. Fakat bir kaynak, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Banka ve şirketlerin, ABD’nin ikincil yaptırım tehdidinin gerçek olduğunu fark etmesinin ardından sorunlar aralıktan sonra geri döndü” dedi.
Buna göre, ABD Hazine Bakanlığı’nın 22 Aralık 2023’te yayınladığı ve Rusya’ya uygulanan fiyat sınırının etrafından dolanılması halinde yaptırım uygulanabileceği uyarısında bulunan kararnamesinin ardından Rusya’yla çalışan Çin, BAE ve Türkiye’deki bankalar kontrolleri artırdı, ilave belgeler talep etmeye başladı ve yapılan işlemelerin fiyat sınırı ile uyumlu olduğundan emin olacak daha fazla çalışan eğitmeye başladı.
SAHİPLİK YAPISI, KİŞİSEL VERİLER…
Buna göre, istenen ilave belgeler arasında bir işlem ya da sözleşmede dahli olan şirketlerin sahiplik yapısıyla ilgili detaylar ve varlıkları kontrol eden kişilerin kişisel verileri de yer alıyor. Böylelikle bankalar SDN listesine tabii olunup olunmadığını kontrol edebiliyor.
Bir banka kaynağının verdiği bilgiye göre, Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki bankalar, şubat ayının sonunda ödeme incelemelerini artırdı, bu ise Rusya’ya yapılacak ödemelerde gecikmelere sebep oldu. Bir kaynak bir ödemenin iki ay geciktiğini söylerken, bir diğer kaynak ise ödemelerin genel olarak iki ila üç hafta gecikmeyle yapıldığını anlattı.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
